Dieta dla nadciśnieniowca – obniżająca ciśnienie
Przy nadciśnieniu obowiązuje dieta niskotłuszczowa (im wyższa masa ciała tym wyższe ciśnienie tętnicze) oraz niskosodowa – ograniczająca ilość soli kuchennej w pożywieniu. W skrajnych przypadkach przy bardzo wysokim nadciśnieniu zaleca się nawet dietę bezsolną, tj. prawie całkowicie pozbawioną dodatku chlorku sodu (soli kuchennej).
Sól kuchenną można zastąpić solą potasową, ziołową oraz łagodnymi przyprawami: majerankiem, bazylią, estragonem, natką pietruszki, koperkiem, szczypiorkiem, anyżkiem czy kminkiem. Jeśli już solimy potrawy (zupy, ziemniaki, mięso) to bezpieczniej jest robić to bezpośrednio przed ich podaniem – po wierzchu, gdyż ilość użytej soli będzie wtedy mniejsza niż przy soleniu potrawy w czasie gotowania, a odczuwalny smak będzie równie intensywny.
Jednakże samo ograniczenie soli bądź jej wyeliminowanie z diety nie wystarczy w żywieniu wysokociśnieniowca, ponieważ wiele gotowych produktów spożywczych zawiera dosyć znaczne jej ilości. Jest to podyktowane tym, że sól jest naturalnym konserwantem, stąd też producenci dodają ją często do swoich wyrobów w celu ich ochrony przed zepsuciem.
Do żywności zawierającej duże ilości soli należą: produkty wędzone i peklowane, marynaty i kiszonki, konserwy i przetwory mięsne, rybne oraz warzywne i owocowe, kostki rosołowe i przyprawowe, zupy i sosy w proszku oraz w płynie, słone przekąski typu paluszki, krakersy, orzeszki, chipsy. Dosyć bogatym źródłem soli są również wędliny, pieczywo oraz sery i masło.
Dużym ułatwieniem w komponowaniu codziennej diety ubogosodowej są specjalne produkty żywnościowe pozbawione dodatku soli bądź też zawierające jej znikome ilości.
Są to m.in.:
-
Pieczywo bezsolne (chleby, bułki, sucharki, tosty, wafle ryżowe)
-
Niesolone masła (z reguły ghee oraz orzechowe i kokosowe)
-
Sery bez soli (większość kozich oraz sojowych)
-
Wody mineralne z niską zawartością sodu
-
Kostki przyprawowe bez dodatku soli (np. wegetariańskie)
-
Przyprawy nie zawierające soli (ziołowe musztardy, ketchupy, itp.)
-
Gotowe pasty i pasztety smakowe bez soli (z reguły warzywne)
-
Specjalne niesolone przekąski: orzechy, nasiona, pestki, (większość eko)
-
Większość produktów dla dzieci (obiadki, desery, ciasteczka)
-
Ekologiczne kiszonki (ogórki kiszone, kapusta kiszona).
Dla wysokociśnieniowców opracowano specjalną dietę zwaną DIETĄ DASH, która już po 2 miesiącach stosowania skutecznie obniża ciśnienie krwi i jest zupełnie bezpieczna. Jej podstawą są pełnoziarniste produkty zbożowe (zaleca się 6-8 porcji dziennie) oraz warzywa i owoce (4-5 porcji). Należy też spożywać chudy nabiał oraz tłuste ryby (2-3 porcje), natomiast ograniczyć jedzenie mięsa (maksymalnie dozwolone są 2 porcje dziennie), a tłuszcze zwierzęce (smalec, słonina) zamienić na roślinne (oleje, oliwa). Trzeba również ograniczyć wszelkie słodkości (ciasta, cukierki) oraz wykluczyć z diety napoje podnoszące ciśnienie, tj. kawę prawdziwą, czarną herbatę, mocne alkohole i napoje gazowane.
U osób z nadciśnieniem ważne jest również zwiększenie ilości potasu, który jest antagonistą sodu, jak również magnezu i wapnia – wspomagają potas w spełnianiu jego funkcji hipotensyjnych. Silnym środkiem obniżającym ciśnienie jest także witamina C.
Produkty żywnościowe mające działanie obniżające ciśnienie (hipotensyjne)
Czosnek i cebula
- Obniżają i regulują ciśnienie tętnicze, zalecana dawka lecznicza to 2-3 ząbki czosnku lub pół cebuli codziennie wieczorem.
- Seler
Pomocny u tych osób, których problemy z wysokim ciśnieniem wynikają głównie z przewlekłego stresu.
- Tłuste ryby morskie (niesolone, niewędzone i niemarynowane)
Spożywane w ilości 100g/dobę minimum 3 razy w tygodniu skutecznie wyrównują ciśnienie; podobne działanie ma tran (olej z wątroby ryb).
- Pomidory, ziemniaki, szpinak
Są bogatym źródłem potasu stabilizującego ciśnienie krwi, dlatego też korzystnie jest je spożywać łącznie, można też przyrządzać z nich soki.
- Banany, suszone morele
Podobnie jak pomidory czy ziemniaki zawierają duże ilości potasu.
- Soki z aroni i czarnej porzeczki
Pół szklanki wypijane 2 razy dziennie przez dłuższy okres czasu może znacznie obniżyć zbyt wysokie ciśnienie.
- Skórki z cytryny (z maksymalną ilością jasnego podszycia)
Należy je długo żuć, po czym dokładnie pogryźć i połknąć; ważne jest aby pochodziły one z upraw ekologicznych bądź z tzw. sprawiedliwego handlu (tylko takie nie są poddawane działaniu szkodliwych środków chemicznych).
- Soja (niemodyfikowana genetycznie)
Pół szklanki prażonych ziaren spożywane codziennie przez ok. 8 tygodni obniża ciśnienie.
- Korzeń żeń-szenia
Można go żuć bądź też sproszkować i sporządzać leczniczy napar; regularnie zażywany wyrównuje ciśnienie.
- Herbatka z hibiskusa
Picie 3 razy dziennie filiżanki jest łagodnym i bezpiecznym środkiem obniżającym ciśnienie.
- Otręby pszenne
Są bardzo dobrym źródłem potasu.